دستکش پزشکی یکی از مهم‌ترین تجهیزات مصرفی در حوزه سلامت است. این وسیله ساده اما حیاتی نقش بزرگی در محافظت از پزشکان، پرستاران و بیماران در برابر انتقال عفونت‌ها و آلودگی‌ها دارد.
امروزه انواع مختلفی از دستکش‌های پزشکی در بازار وجود دارند؛ از دستکش جراحی استریل گرفته تا دستکش معاینه یکبار مصرف در جنس‌های متنوع مانند لاتکس، نیتریل و وینیل. اما کدام نوع برای چه کاری مناسب‌تر است؟
دستکش جراحی استریل یکی از مهم‌ترین انواع دستکش پزشکی است که به‌طور خاص برای استفاده در اتاق عمل و عملیات تهاجمی پزشکی طراحی شده است. این دستکش‌ها به‌صورت کاملاً استریل (عاری از هرگونه میکروارگانیسم) بسته‌بندی می‌شوند تا از انتقال عفونت به بیمار و کادر درمان جلوگیری کنند.
کاربرد: استفاده در اتاق عمل و اقدامات تهاجمی.
ویژگی‌ها: ضدعفونی کامل، طراحی ارگونومیک، چسبندگی و دقت بالا.
مزایا: کاهش ریسک عفونت، مناسب برای کارهای طولانی‌مدت
معایب: قیمت بالاتر نسبت به دستکش‌های معاینه، امکان ایجاد حساسیت در مدل‌های لاتکس
یکی از پرمصرف‌ترین انواع دستکش پزشکی است که برای معاینه بیماران، تزریقات، نمونه‌گیری خون و کارهای عمومی پزشکی استفاده می‌شود. این دستکش‌ها در دو مدل استریل و غیراستریل تولید می‌شوند:
استریل: برای مواردی که احتمال تماس با زخم باز یا محیط حساس وجود دارد.
غیراستریل: برای کارهای روزمره مثل تزریق یا معاینه روتین.
دستکش لاتکس یکی از پرکاربردترین انواع دستکش‌های پزشکی است که از لاستیک طبیعی (Latex) ساخته می‌شود. این نوع دستکش به دلیل انعطاف‌پذیری و کشسانی بالا، سال‌هاست به‌عنوان گزینه محبوب در جراحی‌ها و معاینات پزشکی استفاده می‌شود.
جنس: لاستیک طبیعی.
کاربرد: جراحی و معاینه دقیق.
مزایا: انعطاف‌پذیری و کشسانی عالی، حساسیت لمسی بالا
معایب: احتمال ایجاد آلرژی پوستی
دستکش نیتریل از مواد مصنوعی به نام بوتادین-آکریلونیتریل ساخته می‌شود و جایگزینی عالی برای دستکش لاتکس است، به‌خصوص برای افرادی که به لاتکس حساسیت دارند. این دستکش به دلیل مقاومت بالا و ایمنی بیشتر، در محیط‌های پزشکی و آزمایشگاهی بسیار محبوب است.
جنس: مواد مصنوعی ضد حساسیت.
کاربرد: مناسب برای افراد حساس به لاتکس، آزمایشگاه‌ها و کار با مواد شیمیایی.
مزایا: مقاومت بالا در برابر سوراخ شدن و مواد شیمیایی، بدون ایجاد حساسیت
معایب: انعطاف‌پذیری کمتر نسبت به لاتکس، قیمت نسبتاً بیشتر
دستکش وینیل از پلی‌وینیل کلراید (PVC) ساخته می‌شود و به‌عنوان یک گزینه اقتصادی و یکبار مصرف در محیط‌های پزشکی و صنعتی استفاده می‌شود. این دستکش برای کارهای کوتاه‌مدت و سبک طراحی شده و معمولاً در معاینات معمولی، کارهای آزمایشگاهی ساده و صنایع غذایی کاربرد دارد.
جنس: PVC (پلی‌وینیل کلراید).
کاربرد: کارهای سبک و کوتاه‌مدت در پزشکی یا صنایع غذایی.
مزایا: قیمت بسیار مقرون‌به‌صرفه، بدون حساسیت‌زایی
معایب: مقاومت پایین‌تر، مناسب نبودن برای جراحی یا کارهای حساس پزشکی
| نوع دستکش | مقاومت در برابر سوراخ شدن | حساسیت‌زایی | قیمت | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| جراحی استریل | بسیار بالا | بسته به جنس | بالا | اتاق عمل |
| معاینه پزشکی | متوسط | کم | متوسط | تزریقات و معاینه |
| لاتکس | بالا | بله | متوسط | جراحی و معاینه |
| نیتریل | بسیار بالا | خیر | بالا | آزمایشگاه، جراحی |
| وینیل | پایین | خیر | پایین | کارهای سبک |
هدف استفاده (جراحی، معاینه یا آزمایشگاهی)
بررسی حساسیت پوستی (برای افراد حساس به لاتکس، دستکش نیتریل یا وینیل مناسب‌تر است)
سایز مناسب (بزرگ یا کوچک بودن دستکش احتمال پارگی را افزایش می‌دهد)
بودجه (وینیل ارزان‌ترین و جراحی استریل گران‌ترین است)
دستکش پزشکی ابزاری حیاتی برای حفظ بهداشت و ایمنی در محیط‌های درمانی است. انتخاب درست بین لاتکس، نیتریل یا وینیل و همچنین آگاهی از تفاوت دستکش جراحی و معاینه می‌تواند به جلوگیری از عفونت‌ها و افزایش بهره‌وری کمک کند.
اگر به دنبال خرید دستکش پزشکی هستید، حتماً قبل از انتخاب به کاربرد مورد نیاز، حساسیت‌های پوستی و بودجه توجه داشته باشید تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
